تحلیل حدود اختیارات شورای امنیت سازمان ملل متحد در تحریمهای علیه جمهوری اسلامی ایران از منظر حقوق بین الملل

منشور سازمان ملل متحد در مقدمه و در مواد مهم خود به مفاهیم، ضرورتها، اهداف و اصولی اشاره کرده است؛ تامین صلح و امنیت بین المللی، جلوگیری از وقوع جنگهای جهانی دیگر و ایجاد صلحی دائمی برای نسلهای حال و آینده بشریت، ممنوعیت توسل به زور در روابط بین المللی، لزوم حل و فصل اختلافات بین المللی به روشهای مسالمت آمیز و پرهیز از قرار دادن جنگ به عنوان سیاستی ملی، که همگی موید نکاتی هستند. بر این اساس، شورای امنیت در چارچوب مسئولیت اصلی حفظ صلح و امنیت بین المللی، به این مقولات پرداخته و حتی بر اساس فصل هفتم منشور، علیه دولتهایی که به حفظ صلح و امنیت بین المللی پایبند نیستند، اقدام می نماید. این اقدامات، از اعمال تحریم گرفته تا حتی تجویز توسل به زور در صورت عدم پایبندی، که در مواقع لزوم متفاوت می باشند. تشکیل جامعه ملل و سازمان ملل متحد، گامی برای ایجاد و حفظ صلح و دستیابی به امنیت بین المللی بود. از این رو، اعمال تحریم که با احراز شرایطی اکنون از مشروعیت بین المللی برخوردار می باشد، حساسیت دولتها را برانگیخته و تردیدهایی را در خصوص مشروعیت یا عدم مشروعیت تحریم بوجود آورده است. از سال 2003 تاکنون، موضوع فعالیتهای هسته ای جمهوری اسلامی ایران در دستور کار آژانس بین المللی انرژی اتمی قرار گرفت، که بعد از ارجاع موضوع فعالیتهای هسته ای ایران توسط شورای حکام به شورای امنیت، این شورا از سال 2006 با تصویب قطعنامه 1969 ضمن استناد به ماده 40 فصل هفتم منشور، از ایران خواست که فعالیتهای تحقیق و توسعه فناوری هسته ای خود را متوقف سازد که در نتیجه عدم اجرای درخواستهای شورای امنیت توسط ایران، بهانه ای برای صدور قطعنامه های بعدی گردید.